Debata na burmistrza Sochaczewa – podsumowanie i pytania do osób kandydujących od mieszkańców naszego miasta

Pytania do programu Joanny Niewiadomskiej-Kocik KWW Forum Samorządowe Piotra Osieckiego

1. Czy w trakcie trwania ewentualnej kadencji przewiduje Pani jakiekolwiek konkretne działania mające na celu zapobieganie koncentracji władzy i nadużyciom, czy raczej zamierza skupić się Pani na centralizacji decyzji? Jakie mechanizmy kontroli i równowagi Pani planuje, aby zapewnić, że władza wykonawcza nie będzie nadużywana, a interesy mieszkańców będą skutecznie chronione?
   • Nie podzielam zdania o koncentracji władzy czy nadużyciach w tym zakresie. Przepisy prawa w wielu ustawach regulują kwestie kompetencji i zakresu odpowiedzialności szefów jednostek miejskich, radnych, naczelników wydziałów, burmistrza. Przepisy – jeśli są stosowane – nie pozwalają na nadużycia, skutecznie im zapobiegają. Samorząd miasta poddawany jest stałej kontroli – przez audytora wewnętrznego, Regionalną Izbę Obrachunkową, NIK, komisję rewizyjną rady miasta, a przede wszystkim przez mieszkańców. Zachęcę też mieszkańców, by korzystali z zapisów ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych. Jest w niej wiele zapisów, z których mieszkańcy mogą korzystać – np. inicjatywa uchwałodawcza, udział w debatach o stanie miasta itp.
2. W jaki sposób planuje Pani finansować wszystkie ambitne projekty zawarte w programie (ulgi, inwestycje) bez wprowadzenia dodatkowych obciążeń (wzrost podatków) dla mieszkańców, zwłaszcza w kontekście rosnącej inflacji i presji ekonomicznej?
   • Miasto Sochaczew w ostatnich latach obniżyło swój dług z poziomu 40 do 24 proc. licząc ogólne zobowiązania wobec dorocznych dochodów. Kondycja finansowa miasta jest dobra. Miasto systematycznie i bez żadnych opóźnień reguluje swoje zobowiązania. Warto nadmienić, że od lat planowane wydatki są znacząco wyższe niż zrealizowane wydatki, zatem corocznie pojawia się od kilku do kilkunastu milionów wolnych środków do zagospodarowania w nowym roku budżetowym. To wystarczająca kwota, by pokryć wkłady własne nawet do bardzo ambitnych projektów. Będę sięgała po dotacje rządowe, ministerialne i unijne. Warto zauważyć, że wedle danych publikowanych cyklicznie przez Ministerstwo Finansów, mieszkańcy powiatu sochaczewskiego zarabiają więcej niż wynosi średnia krajowa. Samorząd ma duży udział w odpisie z podatku PIT i CIT, zatem dzięki pracowitości mieszkańców, aktywności lokalnych firm, do kasy miasta wraca stała, z roku na rok większa pula środków do rozdysponowania na zadania gminy. Jeśli chodzi o inflację, to w marcu osiągnęła najniższy od pięciu lat poziom, spadając poniżej 2 procent.
3. W jaki sposób Pani propozycje wpisują się w globalny kontekst walki z katastrofą klimatyczną i czy rozważała Pani długoterminowe konsekwencje dla środowiska przy realizacji dużych projektów infrastrukturalnych?
   • Stawiam mocno na ekologię, odnawialne źródła, ekotransport, kontynuację prac na nowymi ścieżkami rowerowymi, współpracę z takimi podmiotami jak Blinkee. Miasto w porozumieniu z MZDW i PZD od lat buduje sieć ścieżek, by w pierwszym etapie zapewnić rowerzystom swobodny przejazd od granic miasta między skrajnymi punktami wschód-zachód, północ-południe. Na linii północ-południe brak jedynie ścieżki między ul. Staszica/Trojanowską a torami kolejki wąskotorowej. Ratusz posiada już projekt przebudowy tego odcinka, zatem w chwili, gdy MZDW przebuduje ten fragment drogi, ścieżką rowerową będzie można przejechać od ul. Inżynierskiej w Boryszewie, aż do ronda Jana Pawła II w Chodakowie. Należy kontynuować ten proces i przy każdym większym projekcie drogowym projektować ścieżkę lub, jeśli brak terenu, ciąg pieszo-rowerowy. Jeśli chodzi o długoterminowe konsekwencje dla środowiska przy realizacji dużych projektów infrastrukturalnych, to o dużych projektach będzie można mówić najwcześniej jesienią 2024 roku, na etapie prac na budżetem miasta na 2025 rok. Na razie nowy burmistrz musi zrealizować uchwalony w grudniu minionego roku budżet Sochaczewa 2024.
4. Czy w Pani programie znajdzie się miejsce na wspieranie grup marginalizowanych i zapewnienie równych szans dla wszystkich mieszkańców, czy skupia się Pani głównie na inwestycjach, które mogą korzystać tylko wybrane grupy społeczne?
   • Ważny jest dla mnie każdy mieszkaniec i jego potrzeby. Zadając tak sformułowane pytanie należałoby jednak doprecyzować, jakie grupy ma na myśli jego autor. Zadania w tym zakresie są rozproszone, np. walką z wykluczeniami wynikającymi z niepełnosprawności zajmują się głównie powiaty i PFRON, wykluczeniami wynikającymi z bezrobocia – Powiatowe Urzędy Pracy, bezdomnością Centra Usług Społecznych. To zwykle bardzo skomplikowane zagadnienia, wymagające współpracy różnych urzędów, instytucji pomocowych, placówek ochrony zdrowia i NGO.
5. Jak zamierza Pani zarządzać kryzysami, takimi jak pandemia COVID-19, masowy napływ uchodźców wojennych, które wymagają szybkiej i elastycznej reakcji, a nie tylko realizacji wcześniej zaplanowanych projektów?
   • Są zdarzenia, których nie sposób przewidzieć, ani zaplanować. Można oczywiście podpierać się ustawami (od dawna nie ma żadnych regulacji prawnych z zakresu Obrony Cywilnej), ale w tak wyjątkowych sytuacjach należy postawić na drzemiącą w nas odpowiedzialność, szacunek dla współbliźniego, wykorzystanie posiadanych zasobów. Przywołane w pytaniu zdarzenia nie miały precedensu w ostatnich dekadach, dlatego wyjątkowo trudno byłoby opisać procedury na takie okoliczności. Miasto Sochaczew i jego mieszkańcy zdali celująco trudny egzamin. Wszyscy zgodnie współpracowali i uzupełniali się w działaniach. Lokalne NGO i osoby prywatne przyjęły pod swój dach tysiące uciekinierów wojennych, organizowano zbiórki darów, szukano uciekinierom pracy, ubrań, mebli, organizowano im życie w nowych warunkach. Miasto utworzyło zbiorowy punkt pobytu na terenie MOSiR, przyjęło do szkół i przedszkoli ok. 300 dzieci, zapewniło im posiłki, zajęcia w jednostkach kultury i sportu, godną i sprawną obsługę w UM poprzez utworzenie specjalnego punktu w BOK z obsługą w języku ukraińskim. Miasto wypłaca świadczenia 40 zł/dobę, 300+ i inne, otworzyło punkt zbiórki darów w ŚDS, kwotą 150 tys. zł wsparło Gródek na Ukrainie. Sochaczewianie pokazali, że w trudnych momentach jesteśmy razem, silni swą wspólnotą, otwarci, hojni, chętni do udzielania pomocy. Tego nie zastąpią żadne procedury. Warto podkreślić, że nawet w czasie największych fal zachorowań na covid – pracował UM, wszystkie jednostki pomocowe, mieszkańcy mieli dostarczoną wodę, odebrane śmieci, wypłacano należne świadczenia. Miasto i jego jednostki wypełniły swoje zadanie.
6. Czy w Pani planach na 'Sochaczew dla sportu’ i 'Kultura dla wszystkich’ przewidziano działania wspierające lokalne talenty i inicjatywy oddolne, czy też będą to głównie duże, kosztowne przedsięwzięcia?
   • Wyszukiwaniem i wpieraniem lokalnych talentów zajmuje się kilka instytucji i stowarzyszeń, to m.in. Sochaczewskie Centrum Kultury, Camerata Mazovia, współpracująca z miastem PSM I i II stopnia, kilka chórów. Mieszkańcy oczekują dużych koncertów, co potwierdziły m.in. występy Ewy Bem na Festiwalu Jazzowym, Zakopowera na Festiwalu Folklorystycznym, De Mono w czasie zabawy sylwestrowej. Spotkania z nimi oklaskiwały tysiące widzów. Oczywiście w Sochaczewie musi być miejsce na każdą muzykę – rock, jazz, blues. Tu wiodącą rolę gra SCK i jego klub Kontrast. Warto też porozmawiać o powrocie wspaniałego projektu Open Day, który miał na celu wyszukiwanie talentów i ich promocję. Jeśli z ciekawą, wartościową, inicjatywą wyjdą lokalne stowarzyszenia, mogą liczyć na moje wsparcie.
7. W kontekście obietnic dotyczących 'miasta przyjaznego biznesowi’, jak zamierza Pani zapewnić, że rozwój gospodarczy nie będzie szedł kosztem dobra publicznego, zrównoważonego rozwoju Sochaczewa oraz ochrony środowiska naturalnego? Jakie środki zostaną podjęte, aby przeciwdziałać negatywnym skutkom 'patodeweloperki’, takim jak wycinanie drzew i niszczenie naturalnych siedlisk przyrodniczych, które są niezbędne dla zachowania bioróżnorodności i jakości życia mieszkańców?
8. W kontekście już podjętych działań edukacyjnych, jakie dodatkowe inicjatywy planuje Pani wdrożyć, aby wspierać rozwój kompetencji cyfrowych zarówno uczniów, jak i nauczycieli? Jak zamierza Pani zapewnić wsparcie dzieciom z uboższych rodzin w zakresie dostępu do edukacji i technologii? Czy rozważana jest współpraca z lokalnymi firmami technologicznymi lub uczelnią (Technikum Informatyczne) w kontekście rozwoju kompetencji cyfrowych?
   • Jako burmistrz i nauczyciel z ponad trzydziestoletnim stażem będę otwarta na wszelkie inicjatywy wpierające kompetencje uczniów i nauczycieli. Jest wiele źródeł, do których można sięgnąć. Nasz samorząd sięgnął po wielomilionowe wsparcie m.in. z programów Dziecięca Akademia Przyszłości (54 tys.), „Marzenia do spełnienia – edukacja drogą do sukcesu Sochaczewa” (480 tys.), „Wczesna edukacja przyszłością dla najmłodszych” (473 tys.), „Edukacja dla rozwoju regionu” (1,35 mln), „Aktywna tablica”, „Sochaczew Miasto e-Innowacji” – przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu 250 rodzin (3 mln zł), dwuletni program zajęć edukacyjnych i zakupów dla SP/3 (881 tys.), „Zdalna szkoła” (203 tys.). Trzeba kontynuować ten kierunek działań, gdyż zdecydowana większość kosztów pokryta została z dotacji.
9. W kontekście realizacji projektu geotermalnego, który ma zakończyć się w 2026 roku, jakie dalsze kroki planuje Pani podjąć, aby zapewnić jego efektywne wdrożenie i jakie dodatkowe działania zamierza Pani podjąć, aby promować ekologiczne źródła energii w Sochaczewie poza geotermią?
   • Efektywne wdrożenie opisane zostanie w projektach technicznych i innych analizach powstałych na etapie tworzenia dokumentacji. PEC dysponuje koncepcją budowy zakładu geotermalnego, i na jej bazie powstanie szczegółowy opis, jak system geotermalny ma ustabilizować ceny ogrzewania oraz zapewnić miastu dodatkowe źródło wody pitnej. Przypomnę, że opłacalność budowy zakładu geotermalnego ocenili już eksperci NFOŚiGW, którzy znali parametry wody, jej temperaturę, potencjał gospodarczy. Pomysł miasta Sochaczew ocenili pozytywnie i w oparciu o szczegółowe analizy ekonomiczne, przyznali ponad 60 mln zł wsparcia. W świetlne najnowszych zapowiedzi UE, konieczne będzie opracowanie planu/strategii termomodernizacji obiektów publicznych, w tym budynków z mieszkaniami komunalnymi, a także wykorzystania w nich odnawialnych źródeł energii (fotowoltaika, pompy ciepła, wymiana źródeł światła w częściach wspólnych na ledy, przyłączenie kolejnych odbiorców do ciepła sieciowego PEC itp.). Przypomnę, że jesienią 2023 roku rada miasta uchwaliła „Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla gminy miasto Sochaczew”. W dokumencie liczącym około stu stron jeden rozdział w całości poświęcono OZE. Wskazano w nim szanse i kierunki rozwoju OZE w naszym mieście.
10. W kontekście Pani zapowiedzi działań ekologicznych oraz obecnej praktyki przycinania drzew, która prowadzi do ich niszczenia, jakie są Pani konkretne plany na ochronę i rozwój zielonych terenów w Sochaczewie, w tym istniejących drzew i nowych nasadzeń, aby wspierać bioróżnorodność i zwiększać zielone obszary w mieście? Jakie dodatkowe inicjatywy proekologiczne planuje Pani wprowadzić, aby przeciwdziałać globalnemu kryzysowi bioróżnorodności (np. stworzenie miejskich ogrodów, zielonych dachów, rozwój terenów zielonych z rodzimymi gatunkami roślin, czy zakładanie 'dzikich’ przestrzeni przyjaznych owadom i ptakom)?

Na pytania kandydatka odpowiedziała 7 kwietnia 2024.